Mụn trứng cá là một trong những vấn đề da liễu phổ biến nhất, ảnh hưởng đến nhiều người ở mọi lứa tuổi, đặc biệt là tuổi dậy thì. Vậy cách điều trị mụn trứng cá hiệu quả như thế nào? Hãy cùng Hà My Spa tìm hiểu trong bài viết này.
Mụn trứng cá là gì?
Mụn trứng cá là một loại viêm nang lông, do sự tắc nghẽn của lỗ chân lông bởi bã nhờn, bụi bẩn, vi khuẩn hoặc các tế bào chết. Khi lỗ chân lông bị tắc nghẽn, bã nhờn sẽ tích tụ và gây viêm nhiễm, tạo ra các nốt mụn đỏ, sưng, mủ hoặc đầu đen trên da.
Mụn trứng cá thường xuất hiện ở những vùng da có nhiều tuyến bã nhờn, như mặt, cổ, ngực, lưng và vai. Mụn trứng cá có thể gây ra các biến chứng như sẹo, thâm, nám hoặc nhiễm trùng nghiêm trọng nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách.
Phân biệt các loại mụn trứng cá trên da
Mụn trứng cá có nhiều loại khác nhau, dựa vào mức độ tắc nghẽn và viêm nhiễm của lỗ chân lông. Các loại mụn trứng cá thường gặp nhất là:
Mụn đầu đen (blackhead)
Là loại mụn không viêm, do lỗ chân lông bị tắc nghẽn bởi bã nhờn và tế bào chết, tạo ra một nốt mụn nhỏ, màu đen ở đầu. Màu đen không phải do bụi bẩn, mà do sự oxy hóa của bã nhờn khi tiếp xúc với không khí.
Mụn đầu trắng (whitehead)
Là loại mụn không viêm, do lỗ chân lông bị tắc nghẽn hoàn toàn bởi bã nhờn và tế bào chết, tạo ra một nốt mụn nhỏ, màu trắng ở đầu. Màu trắng do bã nhờn không bị oxy hóa, vì lỗ chân lông bị bít kín.
Mụn bọc (papule)
Là loại mụn viêm, do lỗ chân lông bị tắc nghẽn và nhiễm trùng bởi vi khuẩn, tạo ra một nốt mụn đỏ, sưng, đau nhức. Mụn bọc không có mủ hoặc đầu trắng, và có thể gây sẹo nếu bị nặn hoặc cào.
Mụn mủ (pustule)
Là loại mụn viêm, do lỗ chân lông bị tắc nghẽn và nhiễm trùng bởi vi khuẩn, tạo ra một nốt mụn đỏ, sưng, đau nhức, có mủ hoặc đầu trắng ở giữa. Mụn mủ có thể tự vỡ ra hoặc bị nặn, nhưng có thể gây sẹo hoặc nhiễm trùng nghiêm trọng nếu không được vệ sinh kỹ.
Mụn đầu đỏ (nodule)
Là loại mụn viêm nặng, do lỗ chân lông bị tắc nghẽn và nhiễm trùng sâu bởi vi khuẩn, tạo ra một nốt mụn lớn, đỏ, sưng, đau nhức, nằm sâu dưới da. Mụn đầu đỏ không có mủ hoặc đầu trắng, và rất khó điều trị. Mụn đầu đỏ thường để lại sẹo lõm hoặc lồi trên da.
Mụn cám (cyst)
Là loại mụn viêm nặng nhất, do lỗ chân lông bị tắc nghẽn và nhiễm trùng sâu bởi vi khuẩn, tạo ra một nốt mụn lớn, đỏ, sưng, đau nhức, chứa nhiều mủ, nằm sâu dưới da. Mụn cám rất dễ gây nhiễm trùng lan rộng, vì mủ có thể chảy ra ngoài hoặc vào trong da. Mụn cám cũng thường để lại sẹo lõm hoặc lồi trên da.
Triệu chứng và dấu hiệu nhận biết điều trị mụn trứng cá
Mụn trứng cá có thể xuất hiện ở bất kỳ vị trí nào trên cơ thể, nhưng thường tập trung ở những vùng da có nhiều tuyến bã nhờn, như mặt, cổ, ngực, lưng và vai. Các triệu chứng và dấu hiệu nhận biết mụn trứng cá bao gồm:
- Các nốt mụn đỏ, sưng, đau nhức, có mủ hoặc đầu trắng trên da.
- Các nốt mụn đen, trắng, nhỏ, chìm sâu trong lỗ chân lông.
- Các nốt mụn lớn, đỏ, sưng, đau nhức, nằm sâu dưới da, không có mủ hoặc đầu trắng.
- Các vết sẹo, thâm, nám, lõm hoặc lồi do mụn trứng cá để lại.
- Các vết nhiễm trùng, viêm nhiễm, mủ, máu do mụn trứng cá bị nặn hoặc cào.
Nguyên nhân gây mụn trứng cá
Để điều trị mụn trứng cá hiệu quả, trước tiên bạn cần biết mụn trứng cá là kết quả của sự tắc nghẽn của lỗ chân lông bởi bã nhờn, bụi bẩn, vi khuẩn hoặc các tế bào chết. Tuy nhiên, có nhiều yếu tố khác cũng có thể gây ra hoặc làm nặng thêm tình trạng mụn trứng cá, bao gồm:
Di truyền
Nếu bố mẹ hoặc người thân trong gia đình bạn có mụn trứng cá, bạn cũng có khả năng cao mắc bệnh này, vì di truyền ảnh hưởng đến lượng và chất lượng của bã nhờn, cũng như độ nhạy cảm của da với vi khuẩn.
Nội tiết tố
Nội tiết tố là các chất hóa học điều chỉnh các hoạt động của cơ thể, bao gồm cả sản xuất bã nhờn. Khi nội tiết tố thay đổi, như ở tuổi dậy thì, kỳ kinh nguyệt, mang thai, dùng thuốc tránh thai hoặc tiền mãn kinh, bã nhờn có thể tăng lên hoặc giảm xuống, gây ra mụn trứng cá.
Stress
Stress là một tác nhân gây ra nhiều vấn đề sức khỏe, trong đó có mụn trứng cá. Khi bạn căng thẳng, cơ thể sẽ tiết ra nhiều hormone gọi là cortisol, làm tăng lượng bã nhờn và viêm nhiễm trên da.
Môi trường
Môi trường bụi bẩn, khói bụi, nóng ẩm, ô nhiễm hoặc tiếp xúc với các chất hóa học có thể làm tắc nghẽn lỗ chân lông, gây ra mụn trứng cá. Bạn nên giữ da sạch sẽ, tránh tiếp xúc với các tác nhân gây hại cho da.
Chế độ ăn uống
Chế độ ăn uống cũng có ảnh hưởng đến tình trạng mụn trứng cá. Một số thực phẩm có thể làm tăng đường huyết, kích thích cơ thể tiết ra nhiều insulin, làm tăng lượng bã nhờn và viêm nhiễm trên da. Các thực phẩm này bao gồm các loại đường, bột mì, sữa và các sản phẩm từ sữa, thịt đỏ, thực phẩm chiên rán, thực phẩm chế biến sẵn.
Mỹ phẩm
Một số loại mỹ phẩm có thể gây kích ứng, dị ứng hoặc tắc nghẽn lỗ chân lông, gây ra mụn trứng cá. Bạn nên chọn những loại mỹ phẩm dành cho da mụn, không chứa dầu, không gây mụn (non-comedogenic), không gây kích ứng (hypoallergenic) và không chứa cồn.
Thuốc
Một số loại thuốc có thể gây ra hoặc làm nặng thêm tình trạng mụn trứng cá, do ảnh hưởng đến nội tiết tố hoặc làm khô da. Các loại thuốc này bao gồm các loại corticoid, lithium, phenytoin, isoniazid và các loại thuốc trị ung thư.
Có nên tự nặn mụn trứng cá không?
Nhiều người có thói quen tự nặn mụn trứng cá khi thấy chúng xuất hiện trên da, vì nghĩ rằng đây là cách nhanh chóng và dễ dàng để loại bỏ chúng. Tuy nhiên, đây là một thói quen rất xấu và nguy hiểm, vì có thể gây ra các hậu quả nghiêm trọng, như:
- Làm tổn thương da, gây ra các vết sẹo, thâm, nám, lõm hoặc lồi trên da, làm mất thẩm mỹ và khó chữa trị.
- Làm lan rộng vi khuẩn, gây ra các nốt mụn mới, làm nặng thêm tình trạng mụn trứng cá.
- Làm nhiễm trùng da, gây ra các triệu chứng như sưng, đỏ, đau nhức, mủ, máu, sốt, nôn mửa, hoặc các biến chứng nghiêm trọng hơn như viêm màng não, viêm tủy sống, viêm khớp, viêm gan hoặc thậm chí tử vong.
Cách điều trị mụn trứng cá
Mụn trứng cá là một bệnh da liễu khó chữa trị hoàn toàn, nhưng có thể kiểm soát và làm giảm các triệu chứng bằng nhiều cách khác nhau, tùy thuộc vào mức độ, loại và nguyên nhân của mụn trứng cá. Dưới đây là một số cách điều trị mụn trứng cá phổ biến và hiệu quả:
Các sản phẩm hỗ trợ trị mụn trứng cá
Các sản phẩm này có thể dùng để điều trị mụn trứng cá nhẹ hoặc trung bình, hoặc kết hợp với các phương pháp khác để tăng hiệu quả.
Các sản phẩm này bao gồm:
- Sữa rửa mặt: Là sản phẩm dùng để làm sạch da mặt, loại bỏ bụi bẩn, bã nhờn và vi khuẩn gây mụn. Bạn nên chọn loại sữa rửa mặt dành cho da mụn, có pH cân bằng, không chứa xà phòng, cồn hoặc các chất tẩy rửa mạnh.
- Kem dưỡng ẩm: Là sản phẩm dùng để cung cấp độ ẩm cho da, giúp da mềm mại, mịn màng và khỏe mạnh. Bạn nên chọn loại kem dưỡng ẩm dành cho da mụn, không chứa dầu, không gây mụn (non-comedogenic), không gây kích ứng (hypoallergenic) và có chứa chất chống nắng.
- Kem trị mụn: Là sản phẩm dùng để điều trị các nốt mụn trứng cá, giảm viêm nhiễm, kháng khuẩn, làm khô mụn và làm mờ sẹo và thâm. Bạn nên chọn loại kem trị mụn có chứa các thành phần có tác dụng trị mụn, như benzoyl peroxide, salicylic acid, sulfur, retinoid, hoặc azelaic acid.
- Thuốc uống trị mụn: Là sản phẩm dùng để điều trị mụn trứng cá nặng hoặc khó chữa trị, bằng cách ức chế sự sản xuất bã nhờn, kháng viêm, kháng khuẩn, hoặc điều chỉnh nội tiết tố.
Điều trị mụn trứng cá bằng phương pháp công nghệ cao
Nếu bạn bị mụn trứng cá nặng hoặc không hiệu quả với các phương pháp trên, bạn có thể điều trị mụn trứng cá cá bằng các phương pháp công nghệ cao, bằng cách sử dụng các thiết bị hiện đại, có tác dụng làm sạch da, giảm viêm nhiễm, kích thích tái tạo da, làm mờ sẹo và thâm.
Các phương pháp này bao gồm:
- Hút mụn: Là phương pháp dùng một thiết bị hút để hút bã nhờn, bụi bẩn, vi khuẩn và các tế bào chết ra khỏi lỗ chân lông, giúp làm sạch da, giảm viêm nhiễm và làm mờ sẹo và thâm.
- Lăn kim: Là phương pháp dùng một thiết bị có nhiều kim nhỏ để tạo ra các lỗ nhỏ trên da, kích thích sự sản xuất collagen và elastin, giúp tái tạo da, làm mờ sẹo và thâm, cải thiện độ đàn hồi và săn chắc của da.
- Laser: Là phương pháp dùng một thiết bị phát ra ánh sáng laser để tiêu diệt vi khuẩn, giảm bã nhờn, loại bỏ các tế bào chết, kích thích sự sản xuất collagen và elastin, giúp làm sạch da, giảm viêm nhiễm, làm mờ sẹo và thâm, cải thiện độ đàn hồi và săn chắc của da.
Cách chăm sóc da khi bị mụn trứng cá
Khi bị mụn trứng cá, bạn cần chăm sóc da một cách đúng đắn, để giúp da sạch sẽ, khỏe mạnh và phục hồi nhanh chóng. Dưới đây là một số cách chăm sóc da khi bị mụn trứng cá:
- Rửa mặt đúng cách: Bạn nên rửa mặt hai lần một ngày, vào buổi sáng và buổi tối, với nước ấm và sữa rửa mặt dành cho da mụn. Bạn nên nhẹ nhàng massage da trong 30 giây, rồi rửa sạch và lau khô da bằng khăn mềm.
- Dùng kem dưỡng ẩm: Bạn nên dùng kem dưỡng ẩm sau khi rửa mặt, để cung cấp độ ẩm cho da, giúp da mềm mại, mịn màng và khỏe mạnh. Bạn nên chọn loại kem dưỡng ẩm dành cho da mụn, không chứa dầu, không gây mụn (non-comedogenic), không gây kích ứng (hypoallergenic) và có chứa chất chống nắng.
- Dùng kem trị mụn: Bạn nên dùng kem trị mụn để điều trị các nốt mụn trứng cá, giảm viêm nhiễm, kháng khuẩn, làm khô mụn và làm mờ sẹo và thâm. Bạn nên chọn loại kem trị mụn có chứa các thành phần có tác dụng trị mụn, như benzoyl peroxide, salicylic acid, sulfur, retinoid, hoặc azelaic acid.
- Dùng mặt nạ: Bạn có thể dùng mặt nạ để làm sạch sâu, cấp ẩm, dưỡng da, giảm viêm nhiễm và làm mờ sẹo và thâm. Bạn có thể chọn loại mặt nạ dành cho da mụn, có chứa các thành phần tự nhiên, như đất sét, nha đam, trà xanh, mật ong, hoặc bột nghệ.
Lưu ý để điều trị mụn trứng cá an toàn, hiệu quả
Để điều trị mụn trứng cá an toàn, hiệu quả, bạn cần lưu ý một số điều sau:
Không tự nặn mụn
Bạn không nên tự nặn mụn trứng cá, vì điều này có thể gây ra các hậu quả nghiêm trọng, như sẹo, thâm, nhiễm trùng hoặc biến chứng nghiêm trọng.
Không sử dụng các sản phẩm có chứa cồn, axit hoặc các chất kích ứng khác
Bạn không nên sử dụng các sản phẩm có chứa cồn, axit hoặc các chất kích ứng khác, vì điều này có thể làm da bị khô, kích ứng, bong tróc hoặc bỏng da
Không tiếp xúc với ánh nắng mặt trời
Bạn không nên tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, vì điều này có thể làm da bị kích ứng, bỏng nắng, tăng viêm nhiễm, làm sẹo và thâm nặng hơn.
Không ăn các thực phẩm gây mụn
Bạn không nên ăn các thực phẩm gây mụn, như các loại đường, bột mì, sữa và các sản phẩm từ sữa, thịt đỏ, thực phẩm chiên rán, thực phẩm chế biến sẵn.
Kết luận
Mụn trứng cá là một bệnh da liễu khó chữa trị hoàn toàn, nhưng có thể kiểm soát và làm giảm các triệu chứng bằng nhiều cách khác nhau. Bạn nên kiên trì và kiên nhẫn trong quá trình điều trị mụn trứng cá. Hà My Spa chúc bạn sớm có được làn da sạch mụn, khỏe mạnh và đẹp tự nhiên.